Nar, šipak ili mogranj jedna je od najstarijih vrsta voća poznatih čovječanstvu. Ovo hranjivo voće bogato antioksidantima oduvijek je cijenjeno kao simbol zdravlja, plodnosti i vječnog života. Mnoge studije potvrdile su ljekovita svojstva šipka i njegov djelotvoran učinak na kardiovaskularni, živčani i koštani sustav.Nar (Punica Granatum, Punicaceae) je voće koje se gaji u mediteranskim zemljama i na Bliskom istoku a često se koristi u narodnoj medicini. Plod nara je bogat izvor vitamina, minerala, kao i dve vrste polifenolnih jedinjenja kojima se pripisuje 92% antioksidantne aktivnosti cele voćke. Dokazano je da je antioksidantna aktivnost soka nara veća od antioksidantne aktivnosti crnog vina i zelenog čaja.
Antikancerogeni efekatFermentisani sok nara je pokazao dvostruki antiproliferativni efekat na umnožavanje estrogen-zavisnih epitelnih ćelija u odnosu na sveži sok nara, a uticaj ulja na proliferaciju pomenutih epitelnih ćelija je iznosio 90% pri koncentraciji 100 μg/ml i 75% pri koncentraciji 10 μg/ml medijuma. Pri koncentraciji 50 μg/ml medijuma ulje je sa 54% uticalo na apoptozu metastatičkih ljudskih ćelija raka.5 U kulturi organa mlečne žlezde jedne vrste glodara, polifenoli fermentisanog soka nara su za 47% umanjili formiranje kanceroznih lezija indukovanih karcinogenom 7,12-dimetilbenz[a]antracenom (DMBA). U drugom ispitivanju, kulture mlečnih žlezda miševa su bile tretirane polifenolima fermentisanog soka nara ili ulja nara. Trećeg dana eksperimenta su bile izložene dejstvu pomenutog karcinogena i deset dana dalje tretirana datim proizvodima od nara. Tumori žlezda su vizuelno ocenjivani. Fermentisani sok nara je uticao sa 42% na smanjenje lezija u poređenju s kontrolom,dok je kod ulja taj udeo iznosio 87%.
Antikancerozni efekat ekstrakata nara je dokazan i in vitro na ćelijama raka dojke kod ljudi.6 Polifenolima bogate frakcije soka i fermentisanog soka nara su pokazale preventivni i supresivni potencijal i u slučaju leukemije.7
Nar i proizvodi od nara sadrže I fitoestrogene (biljne hormone) kojimase takođe pripisuje moguća uloga u sprečavanju širokog spektra oboljenja, među kojima su i hormonski zavisnikanceri.8
Nar sadrži i estrogene (estradiol, estrone i estriol) koji su pokazali estrogensku aktivnost u ispitivanjima na miševima. Sok i ekstrakt semena kod ženki miševa kojima su uklonjeni jajnici su prevenirali gubitak gustine kostiju. Ovi proizvodi efikasno deluju i na depresivna stanja I osteoporozu kod žena u menopauzi.9
Moderna istraživanja proizvoda od nara uključuju njihovu primenu u kozmetici (dokazano je da vodeni ekstrakti nara pomažu regeneraciju dermisa, a ulje semenki nara regeneraciju epidermisa)10, oralnoj higijeni. Izuzetno dobar učinak ima pri lečenju posekotina, opekotina i drugih rana.
Tu se ne završava duga lista čudotvornih dejstava nara jer se koristiu u terapiji koja zamenjuje upotrebu određenih hormona, lečenju alergijskih simptoma, kardiovaskularnoj zaštiti, pa čak i tretmanu AIDS-a.11
Seme (iz kog se dobija ulje) i sok nara su pokazali pozitivan uticaj u lečenju dijabetesa tipa1 I 2.12
Konzumiranje soka nara može da uspori i napredovanje Alchajmerove bolesti.13
Nauka danas potvrđuje ono što su drevni narodi oduvek znali - nar je zaista čudotvorna voćka.Šipak i njegov sok također su korisni za srce, a njegovi učinci pomažu i osobama s dijabetesom. Nova preliminarna studija pokazala je da osobe koje boluju od dijabetesa, a koje su pile sok od šipka tri mjeseca, imaju znatno smanjen rizik od ateroskleroze.
Kada je u pitanju koštani sustav, ni po tome ne zaostaje svojim ljekovitim svojstvima. Prema studiji provedenoj 2005, sok od šipka djeluje kao inhibitor na enzime odgovorne za oštećenje hrskavice, stoga je odličan za osobe koje pate od osteoartritisa. Voće također sadrži antiupalna svojstva koja pomažu pri liječenju ove bolesti.